Czerwiec to miesiąc, w którym przypada rocznica ostatnich masowych deportacji ludności polskiej z kresów wschodnich na Sybir. Właśnie mijają 82 lata od tego okropnego wydarzenia.

„Dla mieszkańców wschodnich terenów Polski okres okupacji „pierwszego Sowieta” kojarzy się przede wszystkim z masowymi deportacjami w głąb Związku Sowieckiego. Ta brutalna forma zbiorowych represji ze strony bolszewickiego okupanta dotknęła setki tysięcy polskich obywateli.

W wyniku agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939 roku wschodnie obszary Rzeczypospolitej znalazły się w granicach Związku Sowieckiego (tzw. Zachodnia Ukraina i Zachodnia Białoruś). Dla mieszkających tam Polaków oznaczało to zmierzenie się z nową władzą, która wszelkimi sposobami dążyła do wynarodowienia i zrusyfikowania obywateli polskich. Metody, jakimi posługiwali się Sowieci, były bardzo różnorodne: sowietyzacja oświaty, propagowanie wychowania laickiego, przymusowa paszportyzacja, która odebrała Polakom ich dotychczasowe obywatelstwo. Towarzyszyły temu terror i aresztowania. Fizyczna eliminacja tych, którzy wbrew wszystkiemu nie chcieli zapomnieć, że są Polakami, była istotnym elementem sowietyzacji zagarniętych ziem.

Cztery deportacje z lat 1940–1941 nie były zatem celem samym w sobie, lecz miały doprowadzić do zniszczenia śladów polskiej państwowości na zajętych obszarach oraz ich unifikacji ze Związkiem Sowieckim. Wywózki objęły przede wszystkim polską elitę, która była częścią społeczeństwa najbardziej świadomą swej narodowości i przynależności państwowej. Deportowanych traktowano jako „element kontrrewolucyjny”, destabilizujący sowiecki ład na zajętych terenach. Usunięcie intelektualnej i kulturalnej elity było więc podstawowym warunkiem skutecznej sowietyzacji i pełnej aneksji Kresów.” – źródo: https://ipn.gov.pl/pl/historia-z-ipn/137719,Deportacje-Polakow-w-glab-Zwiazku-Sowieckiego.html

Dla uczczenia tych wydarzeń złożono kwiaty i zapalono znicz pod tablicą upamiętniającym 80. rocznicę ostatniej deportacji ludności ziemi grajewskiej na Sybir, znajdującą się przy budynku Starostwa Powiatowego w Grajewie. Wśród osób składających kwiaty byli przedstawiciele Powiatu w osobach Starosta Grajewski Waldemar Remfeld i Wicestarosta Grajewski Tomasz Cebeliński, a także Radna Sejmiku Województwa Podlaskiego Wanda Mieczkowska i Wicedyrektor Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Adama Mickiewicza w Grajewie Anna Deresz.