Kto promuje?

Zagadnienia związane z promocją powiatu grajewskiego prowadzone są przez Wydział Promocji Starostwa Powiatowego w Grajewie. Ponadto bardzo ważną rolę w promocji powiatu, poprzez swoją działalność i niejednokrotnie osiągane sukcesy, odgrywają też jednostki organizacyjne, dla których organem stanowiącym jest powiat grajewski oraz mieszkańcy powiatu.

Infrastruktura turystyczna

Poprawie ulega infrastruktura turystyczna, która przyciąga turystów krajowych i zagranicznych, przedsiębiorców, czy znane osoby do naszego powiatu. Powstają nowe obiekty turystyczne, istniejące rozbudowują się, a to wszystko w celu sprostania oczekiwaniom i potrzebom coraz szerszemu gronu odbiorców. Bardzo dobrym przykładem tego typu są między innymi Pensjonat & Spa „Raj” w Rajgrodzie, Pensjonat „Zagroda Kuwasy” w Woźnejwsi, Centrum Szkoleniowo-Rekreacyjne „Knieja” w Rajgrodzie, Ośrodek Szkoleniowo-wypoczynkowy „Energetyk” w Rajgrodzie, Ośrodek Szkoleniowo-wypoczynkowy „Łoś” nad Jeziorem Rajgrodzkim, czy Restauracja & Hotel „Balton” w Grajewie. Obiekty te nastawione są na różnego rodzaju turystykę. Poza popularną turystyką wypoczynkową, obsługują one turystykę biznesową (organizowanie szkoleń, konferencji, czy spotkań biznesowych), tzw. turystykę kulturalną czyli organizacja koncertów i festiwali (koncert „SUMMERTIME”, który odbył się w Pensjonacie & Spa „Raj”), czy obsługa gości przyjeżdżających w tym celu (np. obsługa uczestników Podlaskiej Oktawy Kultur) oraz turystykę zdrowotną związaną ze zdrowym powietrzem (nasz region to zielone płuca Polski - szczególną rolę odgrywa tu mikroklimat lasów sosnowych).

Doskonałym przykładem na połączenie wypoczynku z terapeutyką jest Centrum Szkoleniowo-Rekreacyjne „Knieja” w Rajgrodzie, w którym to zarówno w sezonie letnim jak i zimowym prowadzony jest szeroki zakres zajęć terapeutycznych dla dzieci o specjalnych potrzebach i nadpobudliwych. W ofercie są dostępne terapie i treningi sportowe, Treningi Umiejętności Społecznych, treningi uczące samodzielności, edukacja leśna, sensoryka i wiele innych.

W powiecie znajduje się także „Dworek Opartowo”, zabytkowy dwór, malowniczo położony na skarpie Jeziora Rajgrodzkiego. Rozciąga się tam wspaniała panorama na rozlewisko jeziora z wysepką Sowiak. Zespół dworski zbudowany pod koniec XIX wieku wraz z parkiem, czworakiem, stodołą i oborą w 1986 roku wpisany został do rejestru zabytków. Ten całoroczny obiekt oferuje aktywny wypoczynek dla miłośników przyrody. Możliwość wypożyczenia łodzi wiosłowej, kajaków, organizacja kuligów, rejsów jachtem, czy wycieczek rowerowych to tylko niektóre z dostępnych możliwości wypoczynku.

Ośrodki Wypoczynkowe

Nad Jeziorem Rajgrodzkim i Jeziorem Dreństwo, istnieje kilka ośrodków wypoczynkowych, które obsługują większą część ruchu turystycznego na terenie powiatu.
Są to:

1. Pensjonat & Spa „Raj” ⃰  ⃰  ⃰  w Rajgrodzie,
2. Pensjonat „Zagroda Kuwasy” w Woźnejwsi,
3. Pensjonat „Pod Zamkową Górą” w Rajgrodzie,
4. Centrum Szkoleniowo-Rekreacyjne „Knieja” w Rajgrodzie,
5. Ośrodek Szkoleniowo-wypoczynkowy „Energetyk” w Rajgrodzie,
6. Ośrodek Szkoleniowo-wypoczynkowy „Łoś” w Rajgrodzie,
7. Ośrodek Wypoczynkowy „Łabędź” w Rajgrodzie,
8. Restauracja & Hotel „Balton” w Grajewie,
9. Ośrodek Wypoczynkowy ,,Rybitwa” w Czarnej Wsi,
10. Ośrodek Wypoczynkowy ,,Relax” w Rybczyźnie.

Położenie i walory przyrodnicze

Powiat Grajewski położony jest w zachodniej części województwa podlaskiego. Jest częścią regionu zwanego „Zielonymi Płucami Polski” ze względu na czyste i zdrowe powietrze. Skrywa on w sobie przede wszystkim przepiękną przyrodę, bogactwo fauny i flory, sprzyjające uprawianiu ekoturystyki. Liczne akweny wodne (jeziora: Rajgrodzkie, Dręstwo, Toczyłowo, Mierucie, Brajmury, rzeki: Ełk i Wissa oraz Kanał Rudzki) i lasy tworzą okazję do uprawiania turystyki wyczynowej, amatorskiej jak i prorodzinnej. Przepiękne obszary Biebrzańskiego Parku Narodowego, częściowo leżące w granicach powiatu, dostarczają wielu emocji miłośnikom ptactwa i ssaków leśnych. Na szczególną uwagę zasługują tu rezerwaty przyrody: Czerwone Bagno, Czapliniec Bełda i Ławski Las. Wszystko to stanowi atrakcję typową tylko dla tego zakątka Polski, czym zachęcamy do odwiedzania i korzystania z tego terenu.

Ścieżki i szlaki turystyczno-przyrodnicze

Do jednych z najciekawszych ścieżek turystyczno-przyrodniczych należą:

1. Szlaki rowerowe i piesze:

a) Międzynarodowy Szlak Rowerowy Euro- Velo R-11 - szlak zielony- ok. 82 km.

Odcinek wiodący przez Brychy-Barwiki - Racibory- Radziłów- Klimaszewnicę –Białaszewo- Okół- Rudę- Modzelówkę- Pieńczykówek-Stoczek- Ciszewo-Kuligi- ,,Las Grzędy”’- Woznawieś - Orzechówkę.

b) Grajewo- Kacprowo – Rudę – Sojczyn Borowy – Sojczyn Grądowy – Kapice- Przechody – Białogrądy- Goniądz-Osowiec Twierdza -  szlak rowerowy/zielony - 43,5 km.

Na szlaku tym podziwiamy kompleks leśny zwany ,,Brzeziny Kapickie” – jest to ols brzozowy, będący bardzo cennym obiektem przyrodniczym. Występuje tu łoś, wilk, bóbr, borsuk, sarna i wiele innych gatunków zwierząt. Spośród gatunków ptaków, spotkać tu możemy bielika, puchacza, orlika grubodziobego i krzykliwego, bociana czarnego, żurawia. Koniec szlaku stanowi Twierdza Osowiec, która wykorzystując obronne walory bagien biebrzańskich stanowiła jeden z najnowocześniejszych bastionów obronno- zaporowych XIX – wiecznej Europy.

c) RAJGRÓD - Okoniówek - Rybczyzna - Woźnawieś - budynek Terenowego Ośrodka Edukacyjnego Grzędy -"Nowy Świat" -"Wilcza Góra" – „Kapli Dołek” – „Dział Kumkowskiego” - węzeł szlaków - szlak rowerowy/pieszy – szlak czerwony, okresowo podmokły -41.6 km.

Dostępny dla turystyki rowerowej od drogi nr 61 do uroczyska Nowy Świat. Rozpoczyna się w Rajgrodzie u stóp Góry Zamkowej (grodzisko jaćwieskie z XII wieku) i skrajem Jeziora Rajgrodzkiego biegnie do szosy Augustów Grajewo, przecina ją i drogą leśną poprzez lasy dochodzi do wsi Rybczyzna nad Jeziorem Dręstwo. Dalej skrajem tego jeziora szlak dochodzi do wsi Woźnawieś, za nią wchodzi w granicę Biebrzańskiego Parku Narodowego i obszaru ochrony ścisłej: „Czerwone Bagno”. Od Leśniczówki Grzędy biegnie drogą leśną do uroczyska Nowy Świat, dalej wiedzie poprzez Wilczą Górę, Tchórze Grzędy (wieża widokowa z widokiem na otwarte turzycowiska), następnie prowadzi poprzez torfowiska na tzw. „Kapli Dołek” (w prawo odchodzi szlak łącznikowy czarny), przebiega na przemian przez wydmy i tereny bagienne: Dział Grabowskiego, Dział Kumkowskiego i na końcu wydmy nieopodal wodopoju, kończy swój bieg przy węźle szlaków (koniec szlaku zielonego).

Szlak na odcinku (ok. 8 km) leśniczówka Grzędy - Nowy Świat udostępniony jest dla pojazdów samochodowych. Wjazd na drogę wewnętrzną BPN jest możliwy tylko z przewodnikiem. Jednocześnie na tym odcinku może przebywać 5 samochodów osobowych oraz 2 autokary. Rezerwacji należy dokonać w punkcie informacji turystycznej BPN.

d) GONIĄDZ - Wólka Piaseczna - Kapice - rzeka Ełk - RUDA - szlak rowerowy/pieszy– szlak czerwony - 29 km.

Rozpoczyna się w Goniądzu, przecina Dolinę Biebrzy, przechodzi przez wieś Wólka Piaseczna, kompleks leśny Brzeziny Kapickie, wieś Kapice i dochodzi do rzeki Ełk. Dalej prowadzi prawym brzegiem zarastającej rzeki. Na trasie wzniesienie mineralne Dębiec (możliwość rozbicia namiotu). Następnie trasa przebiega wzdłuż licznych zarośniętych zakoli martwego koryta rzeki Ełk i dochodzi do Kanału Rudzkiego, przechodzi przez pojedyncze zagrody wsi Modzelówka z licznymi gniazdami bociana białego i kończy się we wsi Ruda.

e) TAMA - Kuligi - Orzechówka - węzeł szlaków „TAJENKO” - dostępny dla turystyki rowerowej na odcinku Tama - Woznawieś (skraj wsi) i Orzechówka- węzeł szlaków „TAJENKO” - szlak rowerowy/pieszy – szlak żółty - 20,3km
Szlak rozpoczyna się na przystanku PKS w Tamie i biegnie przez lasy w kierunku wsi Woźnawieś, na 3 km skręca w drogę leśną do wsi Kuligi, mija tę wieś i na 10 km dochodzi do granic BPN, przecina rzekę Jegrznię i dalej drogą leśną dochodzi do grobli łączącej Woźnawieś z budynkiem Terenowego Ośrodka Edukacyjnego Grzędy i szlaku czerwonego Rajgród - Grzędy. Szlak biegnie dalej skrajem „Czerwonego Bagna”, przez Orzechówkę i kończy swój bieg na rozjeździe dróg - Węzeł szlaków „Tajenko”.

f) Budynek Terenowego Ośrodka Edukacyjnego Grzędy – „II i III Grzęda” – „KAPLICZKA”-Węzeł szlaków (Góra Perewida) - szlak pieszy – szlak niebieski - 7,5 km.
Rozpoczyna się przy leśniczówce Grzędy, prowadzi przez tereny leśne w kierunku wschodnim (poprzez tzw. Drugą i Trzecią Grzędę), dociera do kładki (część ścieżki edukacyjnej „Czerwone Bagno” – znaki czarne), przez bór bagienny na torfowisku wysokim. Przy „Kapliczce” szlak przecina drogę i prowadzi dalej duktem leśnym. Ta część szlaku niebieskiego prowadzi przez stare lasy mieszane. Po ok. 1,5 km docieramy do skrzyżowania dróg leśnych (połączenie szlaku ze szlakiem czarnym nieopodal Góry Partyczyzna ) szlak skręca w lewo i biegnie wspólnie, na odcinku 0,6 km, z czarnym. Przez następne 0,7 km szlak prowadzi ścieżką leśną i dochodzi do szlaku czerwonego, gdzie kończy swój bieg, nieopodal Góry Perewida.

g) „UROCZYSKO DĘBY”- „Góra Partyczyzna” – „Kapli Dołek” - szlak pieszy/rowerowy – szlak czarny - 2,2 km.

Szlak łącznikowy prowadzący od uroczyska Kapli Dołek do miejsca postojowego przy starych dębach.

2. Szlaki kajakowe:

a) Szlak kajakowy rzeką Jegrznią. Jegrznia - Ełk – Biebrza – 72 km

Trasa typowo nizinna o wyjątkowo słabym prądzie koryto częściowo zarośnięte roślinnością wodną. Szlak prowadzi z jeziora Rajgrodzkiego rzeką Jegrznią przez jezioro Dręstwo i miejscowość Woźnawieś, Na 21,5 km wchodzi w granicę BPN, dalej wiedzie skrajem "Czerwonego Bagna" wśród podmokłych łąk. Następnie biegnie rzeką Ełk. Jedyne miejsce biwakowe na trasie do rzeki Biebrzy znajduje się przy starym korycie Ełku na Dębcu (należy wpłynąć ok. 2 km w starorzecze). Rzeka Ełk wpada do Biebrzy poniżej wsi Wroceń, stąd dalej kontynuujemy spływ Biebrzą. Na szlaku mogą występować zatory powodujące czasem duże utrudnienia.

b) Szlak kajakowy Kanałem Rudzkim. Modzelówka – Sojczyn Grądowy – Przechody – Białogrądy – Osowiec – Biebrza – 16,7 km

Kanał Rudzki został wybudowany w połowie XIX w. We wsi Modzelówka znajduje się jaz, który kieruje wody rzeki Ełk w sztucznie wybudowane koryto. Poniżej jazu rzeka Ełk jest praktycznie nie do przepłynięcia ze względu na tzw. martwe koryto, które dopiero z biegiem napełnia się wodą z torfowisk. Od Sojczyna Borowego Kanał Rudzki nabiera na niektórych odcinkach charakteru rzeki i pojawiają się nawet meandry. Na niektórych odcinkach szlaku należy płynąć ostrożnie ze względu na ostre kamienie na dnie.

c) Szlak kajakowy rzeką Wissą. Wąsosz – Karwowo (19,7 km) oraz Karwowo – Biebrza (10,5 km)

Rzeka Wissa, prawobrzeżny dopływ dolnej Biebrzy o długości 51,65 km wypływa nieopodal wsi Niedźwiadna, jej dorzecze tworzą liczne lecz niewielkie cieki. Nad Wissą leżą trzy historyczne, bogate w zabytki miejscowości: miasto Szczuczyn oraz dawne miasteczka, dziś wsie: Wąsosz i Radziłów. Trasę Wissy najlepiej rozpocząć w Wąsoszu na moście przy młynie.

3. Szlaki konne:

a) Biebrzański Szlak Konny. Leśniczówka Grzędy – „Czerwone Bagno” - Woźnawieś

Na terenie naszego powiatu 13 kilometrowy odcinek szlaku pozwala podziwiać wyjątkowe walory przyrodnicze oraz różnorodność krajobrazową basenu środkowego Doliny Biebrzy. Największą atrakcją jest przeprawa przez rozległe turzycowiska. Szlak rozpoczyna się przy leśniczówce Grzędy, następnie poprzez las kieruje się w stronę ,,Czerwonego Bagna” i Woźnejwsi, a potem do Orzechówki. Wkraczając w teren powiatu sąsiedniego – augustowskiego biegnie od Tajenka poprzez Śluzę Sosnową, aż po Suwałki i Wigierski Park Narodowy. Cała trasa liczy 246 km. Jego oznakowanie stanowi emblemat zielonego proporczyka malowany na pniach drzew i innych obiektach w terenie.

Gospodarstwa agroturystyczne i inna baza noclegowa
           

Wykaz gospodarstw agroturystycznych znaleźć można w gminach naszego powiatu, bądź na stronach internetowych z dostępną bazą noclegową miejsca docelowego. Liczba gospodarstw stale rośnie. Stają się one coraz bardziej atrakcyjne i regularnie podnoszą swój standard, aby sprostać wymaganiom turystów. Dbają one również o zapewnienie atrakcji swoim gościom, takich jak dostępność sprzętu wodnego (kajaki, rowerki wodne, łodzie wiosłowe), możliwość korzystania z rowerów, bądź sprzętu do gier rodzinnych (paletki do badmintona, tenisa, piłki itp.), organizowanie kuligów, przejażdżek  bryczkami, wycieczek po okolicy, szczególnie tych położonych w sąsiedztwie otuliny Biebrzańskiego Parku Narodowego. Wszystko to łączy się z promocją zdrowych regionalnych produktów, które w gospodarstwach agroturystycznych dostępne są na co dzień. Dbałość o komfort i udany wypoczynek turystów sprawia, iż wracają oni niejednokrotnie w to miejsce. W powiecie obecnie zarejestrowanych jest 15 gospodarstw agroturystycznych. 5 z nich znajduje się w Gminie Grajewo, a pozostałe 10 w Gminie Rajgród.

Coraz większą grupę bazy noclegowej w powiecie tworzą prywatne kwatery, apartamenty do wynajęcia, czy gościńce. Są one coraz atrakcyjniejsze ze względu  na łączenie tej usługi z innymi (łączona działalność gospodarcza) jak wynajem łodzi i kajaków, sprzętu sportowego (rowery, sprzęt do badmintona, piłki do grania w koszykówkę, siatkówkę itp.), czy organizowanie wycieczek objazdowych po okolicy (często atrakcje te wliczone są już w cenę). Szacunkowo, to grupa z największym procentowym udziałem w całej bazie noclegowej powiatu.

Folder ,,Prezentuje się Powiat Grajewski”

Podstawowym materiałem promocyjno - informacyjnym powiatu grajewskiego jest folder p.t.: ,,Prezentuje się Powiat Grajewski”. Publikacja ta została opracowana przy współudziale i pomocy Towarzystwa Miłośników Rajgrodu. Zawiera wiele informacji na temat powiatu, gmin oraz wiele kolorowych zdjęć zachęcających potencjalnych turystów bądź inwestorów do odwiedzin naszego powiatu. Ważnym jest też, iż  publikacja ta została wydana także w języku niemieckim oraz angielskim co dało możliwość promocji powiatu poza granicami kraju. Także w innych wydawnictwach, jednak już nie opracowywanych przez powiat grajewski można znaleźć dużo informacji o turystyce, zabytkach czy gospodarce powiatu. Materiały dystrybuowane są na terenie powiatu przy okazji imprez odbywających się na tym terenie (sportowych, historycznych czy kulturalnych) i innych spotkań w których uczestniczą osoby spoza terenu powiatu. Dystrybucja materiałów odbywa się też przy okazji wyjazdów władz powiatu bądź pracowników na różnego typu konferencje bądź szkolenia. Do siedziby Starostwa Powiatowego w Grajewie wpływają również pisemne prośby o materiały dotyczące powiatu grajewskiego. Wówczas osobom zainteresowanym wysyłany jest folder "Prezentuje się Powiat Grajewski”.

Artykuły, wywiady, ogłoszenia i reklamy

W obecnej chwili najszybszym i najczęściej używanym przez mieszkańców źródłem informacji dotyczących wydarzeń i uroczystości odbywających się na terenie powiatu, bądź informacji dotyczących załatwiania spraw urzędowych jest strona internetowa Starostwa Powiatowego w Grajewie (https://www.starostwograjewo.pl/) oraz powszechnie stosowany portal społecznościowy Facebook (pl.facebook.com/PowiatGrajewski/).

W dalszym stopniu wykorzystywane są klasyczne formy promocji, czyli gazety, czasopisma i inne tego typu nośniki. Zaliczyć do nich należy Gazetę Współczesną, oraz w mniejszym stopniu Gazetę Wyborczą. Równie ważnym narzędziem promocji jest telewizja i radio. Powiat często zaprasza do uczestnictwa w różnego typu wydarzeniach TVP3 Białystok oraz Polskie Radio Białystok.

Od 2020 roku Starostwo Powiatowe w Grajewie wydaje czasopismo – półrocznik pt. „Głos Powiatu Grajewskiego”. Jest to zbiór informacji z mijającego półrocza dotyczący inwestycji, najważniejszych wydarzeń i uroczystości jakie zrealizowano przez Powiat Grajewski oraz jego jednostki organizacyjne. Czasopismo jest bezpłatne.

Imprezy

Z innych działań promocyjnych należy wymienić imprezy oraz uroczystości organizowane i współorganizowane oraz współfinansowane przez powiat grajewski. Corocznie jest ich kilkanaście. Niektóre mają charakter cykliczny inne jednorazowy. Podobną formą promocji jest także objęcie patronatem niektórych imprez przez Starostę Grajewskiego.

• Dożynki Powiatowe
  
  Jedną z cyklicznych uroczystości są corocznie organizowane Dożynki Powiatowe.  Podczas uroczystości prezentowane są wieńce dożynkowe, twórczość ludowa, regionalne wyroby, pokazy sprzętu rolniczego. Wyróżnieniami odznaczani są najlepsi producenci z branży produkcji rolniczej. Święto organizowane jest przemiennie w miejscowościach poszczególnych gmin powiatu grajewskiego. 

• Grzędy
  
  Cykliczną uroczystością współorganizowaną przez Starostwo Powiatowe w Grajewie są obchody upamiętniające bitwę 9. Pułku Strzelców Konnych AK z Niemcami w rejonie Osowe Grzędy koło Rajgrodu. Jest to wydarzenie związane z historią naszego regionu, które oddaje cześć poległym żołnierzom, mieszkańcom spacyfikowanej wsi Grzędy, a także honoruje tych, którzy przeżyli tę bitwę.

• Rajd Partyzancki- Grzędy

Od kilku już lat imprezą towarzyszącą obchodom rocznicowym bitwy partyzanckiej 9. PSK AK na Grzędach jest młodzieżowy Rajd Partyzancki ,,Grzędy”.

• Rajd Grajewo- Bogusze- Kosówka

Rajd szlakiem miejsc pamięci narodowej Grajewo- Bogusze- Kosówka dla młodzieży  i kombatantów. Celem rajdu jest złożenie hołdu bestialsko pomordowanym żołnierzom i osobom cywilnym na terenie powiatu grajewskiego oraz uczczenie ich pamięci. W upamiętnionych miejscach kaźni uczestnicy rajdu modlą się, składają kwiaty, zapalają znicze i mają okazję do wysłuchania relacji naocznych świadków tych tragicznych wydarzeń. Jest to więc również swoista lekcja historii.

Reprezentowanie na zewnątrz

Kolejną formą promocji powiatu jest jego reprezentowanie na zewnątrz między innymi dzięki aktywności społeczności, różnego rodzaju instytucji oraz szkół. Przykładami tego typu działań są np. :

• uczestnictwo mieszkańców powiatu grajewskiego w Mistrzostwach Europy i Mistrzostwach Polski w Koszeniu Bagiennych Łąk dla Przyrody ,,Biebrzańskie Sianokosy”.
• występy zespołów sportowych : Warmii Grajewo, Wissy Szczuczyn, Europy – Jegrzni Rajgród i Znicza Radziłów na arenie województwa i Polski.
• występy uczniów szkół z terenu powiatu na wojewódzkich i ogólnopolskich zawodach i konkursach,
• wyjazd na wojewódzkie, ogólnopolskie i międzynarodowe przeglądy zespołów artystycznych dzieci i młodzieży prowadzonych przeważnie przez szkoły i domy kultury.

Współpraca, media

Większość działań skierowanych na promocję oraz rozwój turystyki nie byłaby możliwa bez współpracy z innymi instytucjami, zakładami pracy czy osobami prywatnymi. Powiat grajewski współpracuje między innymi z Urzędami Gmin, Urzędem Marszałkowskim, Urzędem Wojewódzkim, prasą, telewizją,  portalami internetowymi.

Podobnie do innych

W podsumowaniu można stwierdzić, iż materiały i narzędzia wykorzystywane w promocji i rozwoju turystyki w powiecie grajewskim nie odbiegają od standardów powszechnie stosowanych przez inne samorządy. Przedstawiony powyżej zakres działań można uznać za optymalny.